حرف از سوغات زنجان که به میان می‌آید همه یاد چاقوی زنجان می‌افتند. چاقوی زنجان که آوازه جهانی دارد، درکنار ظروف مسی خوش رنگ و لعاب و ملیله‌کاری، جزو صنایع دستی زنجان هستند که می‌توان آنها را برای کسانی که به یادشان هستید از این شهر سوغات ببرید.
صنایع دستی زنجان
چاقوی زنجان
مشهورترین سوغات زنجان، چاقوی خوش‌تراش آن است. «چاقو به صورت دست‌ساز از ابتدا در زنجان و آلمان تولید می‌شده است»، این را رئییس اتحادیه چاقوسازان زنجان می‌گوید.
تاریخچه ساخت چاقو در زنجان به دوره هخامنشیان برمی‌گردد. در زنجان معدنی به اسم نمک چهرآباد پیدا شد و مردان نمکی در آن کشف شدند که همه آنها داس و ابزار جنگی انسان‌های اولیه را به کمر داشتند و همین موضوع تاریخچه این ابزار در زنجان را به شش‌هزار سال عقب برد.
در زنجان بیش از ۲۰۰ مدل چاقو پیدا می‌شود و در این میان چاقوهای آشپزخانه برای خودشان دنیایی دارند، متفاوت از سایر چاقوها.
چاقوهای زنجان به تیزی بسیار زیادشان شهره‌اند و دلیل این کیفیت بالا هم مشخص است. برای درست کردن‌شان از دسته‌های نشکن، نسوز و تیغه‌های ضد زنگ استفاده می‌شود و معروف است که آشپزخانه‌ای که در آن چاقوی زنجان باشد، یکی از کامل‌ترین‌هاست.
حال اگر بخواهید چاقوی زنجان را بخرید چطور بفهمید اصل است یا نه؟ دسته و تیغه‌هایی که در چاقوی زنجان و برای مصرف آشپزخانه استفاده می‌شوند یک‌تکه هستند، اما چاقوهای کارخانه‌ای که امروزه در سوییس، نروژ، ترکیه و سوئد تولید می‌شوند دسته‌هایی دارند که به صورت جداگانه ساخته می‌شوند. علاوه بر چاقو، قندشکن، قیچی، دشنه و قداره هم جزو سوغات زنجانند.
می‌توان آنها را از بازار سنتی زنجان که طولانی ترین بازار سرپوشیده ایران است و در خیابان انقلاب واقع شده، خرید.
بیشتر بخوانید: بهترین جاهای دیدنی زنجان کجاست؟
ملیله کاری
ملیله‌کاری یکی از اصلی‌ترین صنایع دستی زنجان است و البته گران‌قیمت‌ترین آنها. شمش‌های نقره ذوب می‌شوند و از قالب مخصوص می‌گذرند تا تبدیل به مفتول‌هایی یک سانتی شوند. بعد دوباره ذوب می‌شوند و از قالب می‌گذرند تا قطرشان این‌بار به یک میلی‌متر برسد. بعد آنقدر با سیم‌کش کشیده می‌شوند تا نازک‌تر و ظریف‌تر شوند و آماده ملیله‌کاری.
ساخت ظرف و ظروف به شیوه ملیله‌کاری به دوره هخامنشیان برمی‌گردد. در آن زمان ملیله‌کاری هنری بود مختص اشراف و درباریان. این روزها ملیله‌سازی در تزیین انواع پایه‌هاى استکان، سینى، قاشق و چنگال غذا و چایخورى، کاسه، گلدان، قاب عکس و پارچه به کار می‌رود و جزو نفیس‌ترین سوغات و صنایع دستی زنجان است.
چاروق
یکی دیگر صنایع دستی زنجانی‌ها، چاروق است. چاروق، پاپوشی است کف چرمی با رویه‌ای از ابریشم و زری و سیم وگلابتون با دو منگوله که براساس منابع تاریخش به ۲۰۰۰ سال پیش برمی‌گردد و بیشتر چوپانان در دشت و بیابان آن را می‌پوشیدند.
درست است که چاروق‌های قدیمی پر زرق و برق و منگوله‌دار بودند و پاشنه نداشتند، اما چاروق هم مشمول گذشت زمان شده و تغییر کرده است. خبری از زرق و برق و منگوله و گلابتون رویشان نیست و با اضافه شدن پاشنه و رویه چرمی به آنها، کفش مناسب و قشنگی برای بیرون از خانه هم هستند. از اینها گذشته بوی بد هم نمی‌گیرند.
مس
مسگری در زنجان مثل بیشتر صنایع دستی این استان سابقه‌ای طولانی دارد. به طوری که آن را به یک هزار سال قبل و دوره ساسانیان نسبت می‌دهند. مسگری در زنجان و به خصوص قلم‌زنی روی مس که همان زدن نقش و نگار روی ظروف است، دستخوش تغییرات زیادی شده است. و متاسفانه از رونق سال‌های گذشته چندان خبری نیست.
مس زنجان را می‌توان از روی نقوشی که به روش کنده‌کاری روی آن ایجاد می‌شود تشخیص داد. انواع ظروف مسی از جمله لگن، مجمعه، آفتابه و لگن، قابلمه و تشت را که می‌تواند زینت‌دهنده هر خانه‌ای باشد از بازار مسگرها می‌شود خرید.
قالی بافی
زنجان در قالی‌بافی هم شهره است. بافت قالی در این شهر به دوره ساسانیان برمی‌گردد. بیدگینه، اسم و رسم‌دارترین فرش زنجان است؛ فرشی پر از طبیعت، با چهار لچک و ترنجی شش ضلعی و متنی پوشیده از گندمزار.
بیدگینه در بازار کمیاب است. اما غلط ماهی، تخته ماهی، قلتوق، خمسه، بسته میری، چارقات در بازار بسیارند. فرش افشار زنجان هم که جزو قالی‌های ریزبافت و پشمی است از پرطرفدارترین فرش‌های ایرانی به شمار می‌رود، به طوری که طرح و رنگ و دوامش شهره عام و خاص است.
در زنجان بیش از ۶۳ هزار بافنده به صورت تمام وقت و نیمه وقت قالی می‌بافند. جاجیم و گلیم هم در روستاها بافته می‌شود.
سبزیجات کوهی زنجان
زنجان، یکی از سرآمدان تولید سبزیجات کوهی است. چرا؟ چون آب و هوا و میزان بارندگی در این شهر مناسب است. در زنجان می‌توان انواع و اقسام سبزیجات کوهی را از بازار خرید ولی اینها از بقیه معروفترند و خاصیت درمانی دارند:
غاز یاغی یا پای غاز که نامش را به خاطر شکل و شمایلش گرفته. این سبزی را هم در پلو می‌ریزند و هم در سوپ. غازیاغی برای تصفیه خون، درمان بیماری های پوستی، تنظیم ترشحات غدد داخلی مفید است و آرامش بخش هم هست.
گل آقا یا تره کوهی که تند است، برای تهیه کوکو از آن استفاده می‌کنند، در آش و سوپ هم آن را می‌ریزند. بالابردن یادگیری یادگیری، کاهش ابتلا به سکته قلبی و سرطان، تقویت سیستم دفاعی بدن، دفع کلسترول و افزایش قدرت بینایی از خواص گل آقاست.
بیشتر بخوانید: بهترین رستوران‌های زنجان کدامند؟
شیرینی‌های زنجان
زنجانی‌ها نان خوشمزه‌ای دارند به اسم نان اردک. که نانی است روغنی و محلی که هم با غذا خورده می‌شود و همه چای. موادش هم بسیار ساده است. آرد نان بربری، تخم مرغ، شیر، شکر، بکینگ پودر و روغن و گاهی آب پنیر را باهم ترکیب و مواد را در روغن سرخ می‌کنند. این نان با مربا یا عسل محشر می‌شود.
اما شستی‌های زنجان معروفترند. شستی، شیرینی‌ای است ساده که از آرد، پودر قند و کره درستش می‌کنند. بعد از ورز دادن، شیرینی پز با انگشت شستش به وسط خمیر فشار می‌آورد. و باعث شکل گرفتن یکی از شیرینی‌های خوشمزه ترک‌ها می‌شود.
زنجانی‌ها همچنین شیرینی‌ای دارند به اسم انگشت پیچ که با چای خورده می‌شود. سفیده تخم مرغ، گلاب، شکر و آب موادی را باهم، هم میزنند و این کار را آنقدر ادامه می‌دهند تا شبیه عسل سفت شود و دور انگشت بپیچد.
دیگر سوغات زنجان
در بازار رنگارنگ زنجان که راه می‌روید اگر چشمتان به اینها هم خورد بدانید که مرغوبند و جزو بهترین سوغات و صنایع دستی زنجان:
گیوه، جوراب و دستکش، لباس‌ها و پارچه‌های سوزن دوزی، نمد، ظرف و ظروف سفالی، کیسه‌های حمام و تابلوهای خاتم.
بیشتر بخوانید: سفر به دودکش جن ماهنشان؛ جاذبه عجیب‌وغریب زنجان
دسته:سوغات
نظری ثبت نشده