شاید منظرهای که از دامنه کوه دیده میشود، سکوت، هوای تمیز و خیلی چیزهای دیگر وسوسه کوهنوردی را بارها به جانمان انداخته باشد. اما حتی اگر نخواهیم به صورت جدی کوهنوردی کنیم، برای یک روز کوهپیمایی، هم باید مسیرهای مناسب را بشناسیم و هم باید بدانیم که باید چه چیزهایی همراه ببریم.
چطور شروع کنیم؟
علاقه تنها چیزی نیست که نیاز دارید. باید قدرت و آمادگی بدنی خوبی هم داشته باشید، تجهیزات کامل و کافی همراهتان باشد و اصول اولیه را یاد بگیرید. حتما داستان آدمهایی را که یک روز رفتهاند کوه و تا چند روز پا درد و بدن درد داشتهاند را شنیدهاید. همه اینها از عدم آمادگی ناشی میشوند. پس قبل از کوهنوردی با پیادهروی طولانی، دو و وزنه زدن قدرت بدنیتان را بالا ببرید.
اتفاق بعدی باید در ذهنتان بیفتد. بالا رفتن از پیچ و خمهای کوه کاری آهسته و پیوسته است. ممکن است چند ساعت طول بکشد تا با قدمهای آرام بالا بروید و بعد برگردید. احتمال اتفاقهای پیشبینی نشده هست. باید بتوانید خونسردیتان را حفظ کنید. رفتن با آدمهایی که قبلا تجربه کوهنوردی داشتهاند میتواند خوب باشد.
چه وسایلی لازم داریم؟
برای انتخاب و خرید وسایل کوهنوردی لازم است از یک فرد باتجربه کمک بگیرید. همیشه گران بودن وسایل نشانه مناسب بودن آنها نیست. اگر یکبار برای کوهنوردی میروید که هیچ ولی اگر بخواهید حرفهای کوهنوردی کنید باید تجهیزات حرفهای هم تهیه کنید که قیمتشان هم معمولا ارزان نیست. سر زدن به جاهایی مثل میدان منیریه تهران میتواند برای خرید وسایل کوهنوردی مناسب باشد.
بیشتر بخوانید: قدم قدم تا کوهنوردی حرفهای
شما وسایلی مثل کفش، کولهپشتی، کاپشن گورتکس یا کاپشن پلار، هدلامپ و چراغ قوه، جیپیاس، عینک، دو جفت دستکش، کلاه مناسب فصل، بادگیر، جوراب کلفت، جعبه کمکهای اولیه، فلاسک چای و آب، چاقو، ظرف غذا و قاشق و چنگال، باتوم، چادر، کیسه خواب، اجاق گازی، قرص ضدعفونیکننده آب، دستمال سر و هدبند احتیاج دارید.
کفش باید یک تا یک و نیم سایز بزرگ باشد که موقع پایین آمدن پا را اذیت نکند. اندازه ۱۴ تا ۱۹ سانت برای اندازه ساق مناسب است. کفی باید خاصیت ضربهگیری، اصطکاک مناسب و عاج عمیق و مقاوم داشته باشد. و اما روی کفش؛ رویه باید محکم، ضد آب، مقاوم دربرابر سرما و گرما و قابل انعطاق باشد.
لازم است لایهلایه لباس بپوشید. لایه اول جذب یا استرچ است، درست مثل لباس غواصی. این لایه دو مدل تابستانی و زمستانی دارد. هدف از پوشیدن لایه دوم گرم شدن است. جنس این لباسها میتواند پشم یا پر باشد.
لایه بیرونی ضدباد و ضدآب است، اما اجازه میدهد پوست نفس بکشد، مثل کاپشن و شلوار. اگر هوا خیلی سرد باشد، لایهها را به چهار تا برسانید. پس همه چیز به مسیر و فصل و شرایط آب و هوا بستگی دارد.
به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
اول به خانواده و دوستان خبر بدهید که راهی کوه میشوید، از کدام مسیر میروید و کی برمیگردید. البته وقتی به پایین هم رسیدید، به آنها اطلاع بدهید.
چک لیست داشته باشید و مطمئن شوید هیچ وسیلهای را جا نگذاشتهاید. از قبل شرایط آب و هوایی و ویژگیهای مسیر را بررسی کنید. نقشه را بارها نگاه کنید و خروجیهای ایمن را بشناسید.
راه افتادن برای صعود آن هم تک و تنها کار عاقلانهای بهنظر نمیرسد. لازم است حتما راهنما کنارتان باشد و گروهی حرکت کنید. دیگر اینکه از مسیر اصلی منحرف نشوید و در کنار اعضای گروه بمانید.
باتری اضافی برای چراغ قوه، جیپیاس، نقشه، آب کافی و مواد قندی و نمکی داشته باشید.
در فاصلههای زمانی مشخص بایستید، استراحت کنید و خوراکی پرانرژی و مواد پروتئیندار بخورید. ولی این مدت باید محدود باشد. هیچ خوب نیست بدنتان سرد شود. ۵دقیقه بعد از هر یک ساعت، زمان مناسبی بهنظر میرسد. اگر هوا سرد است، اصلا ننشینید و برای استراحت ایستاده بمانید.
حتی در سرما مدام آب بخورید. اگر دهانتان خشک شد یا به نفسنفس افتادید، نشانه این است که دارید تند حرکت میکنید، یا کوله سنگینی برداشتهاید، فاصله پاها زیاد است یا لباس زیادی پوشیدهاید.
اگر هوا داشت طوفانی میشد، قبل از شروع بوران، بادگیر، دستکش و کلاه بپوشید که اگر باد شروع شود، همین کار ساده هم دیگر سخت خواهد بود. یادتان باشد برای برگشتن هم انرژی ذخیره کنید.
مسیرهای مناسب کوهنوردی کدامند؟
درکه
یکی از جاهای باصفای تهران درکه است که گذشته از رستورانها و کافههایش، پاتوق دوستداران کوهنوردی در پایتخت است. از درکه بهسمت پلنگچال یا ایستگاه شماره پنج توچال حدود ۶ کیلومتر راه است. اینجا یکی از راحتترین مسیرها برای کوهنوردی است. البته تا اذغالچال امن است و بعد از آن زمستانها باید مراقب ریزش بهمن باشید.
بیشتر بخوانید: دربند تهران، محله خوش آب و هوای پایتخت
عظیمیه
کوه عظیمیه کرج مسیر کوتاه و راحتی دارد. این کوه ۲۴۰۰ متر از سطح دریا بالاتر است. بیشتر طول راه، پاکوب است و مسیری غیرفنی بهشمار میرود.
درآباد
دارآباد در شمال شرقی شمیران یکی دیگر از راههای امن بهحساب میآید. در جایی که به پارکینگ معروف است، تابلوی راهنمای روددره را پیدا میکنید. از پل کوچکی رد شوید تا به کافه کوهستانی برسید. این مسیر در شرق رودخانه به طرف شمال ادامه پیدا میکند. به دوراهی که برسید، یک راه به یال شن سیاه معروف است و شیب تندی دارد. راه دیگر به گردشگاههای کنار رود میرسد. اگر زمستان تصمیم گرفتید به دارآباد بروید، حتما یال شن سیاه را انتخاب کنید که تنها مسیر امن است.
از پارک جمشیدیه کوهپیمایی را شروع کنید و در مسیری پهن، ۲ ساعت جلو بروید تا به کلکچال برسید. در اینجا ارتفاع از سطح دریا ۲۶۰۰ متر است. این مسیر بسیار امن و راحت است، اما زمستانها به یخشکن و باتوم نیاز دارد. تابستانها، مسیر را به گردنه گرزدره ادامه دهید و تا پناهگاه شیرپلا بالا بروید.
راه کوتاه دیگر هم وجود دارد، از سربند به شیرپلا و توچال که البته اصلا ساده نیست. بخشی از مسیر طنابکشی شده و شیب تندی دارد. زمستان که اصلا به اینجا فکر نکنید، بهخصوص که ممکن است بعد از ساعت ۱۵ تلهکابین تعطیل باشد و اوضاع برای برگشت پیچیده شود.
ولنجک
یکی از مسیرهای پرریسک که زمستان آن را توصیه نمیکنیم، مسیر ولنجک است. از پارکینگ ولنجک تا ایستگاه یک تلهکابین توچال، یک راه آسفالت در پیش دارید و بعد تازه راه اصلی شروع میشود. بعد از ایستگاه دو احتمال سقوط بهمن هست، بهخصوص که تا ایستگاه ۵، رستوران و کافهای در راه نیست و ممکن است خسته شوید.
دماوند
برای صعود به دماوند از یالهای زیادی میتوانید راهی شوید. مسیر جنوبی آن سادهترین راه است که از پلور و رینه شروع میشود. وسط جاده آسفالتی که رینه و پلور را به هم وصل میکند، یک مسیر خاکی به سمت شمال وجود دارد که تابلوی کوچکی نشان میدهد که به سمت گوسفندسرا و مسجد صاحبالزمان میرود. همینجا شروع راه است.
یکی از مسیرهای سخت، مسیر شمالی به سمت دماوند است. در جاده هراز، بعد از گزنک، ۷ کیلومتر جلو بروید تا به روستای بایجان و بعد روستای ناندل برسید. کوهنوردی شما از یال شمالی دماوند در دشت چم بن آغاز میشود. یکی از نکتههای این راه، کمبود آب آشامیدنی است. کوهنوردانی که زمستان از این مسیر صعود میکنند، گاهی مجبور به آب کردن برفها میشوند.
مسیر شمال شرقی برای رسیدن به دماوند از روستای گزانه یا گزنه و در امتداد رودخانه تلخرود شروع میشود. این راه شیب تندی دارد. اگر از جاده هراز و از پلور به جاده سد لار برسید، از کنار تابلوی پناهگاه سیمرغ به جاده خاکی میرسید که نقطه اول مسیر غربی بهشمار میرود.
دسته:مهارتهای سفر
نظری ثبت نشده