“سفر احتیاج به دلیل ندارد، بلکه خودش دلیلی کافی است. هر مسافر در ابتدا خیال می‌کند که سفر را خواهد ساخت، اما دیری نمی‌گذرد که متوجه می‌شود این سفر است که او را می‌سازد.” این‌ها جملات نیکلا بوویه، جهانگرد سوئیسی است. نه تنها سفر کردن، بلکه خواندن خاطرات سفر و سفرنامه‌ها، از دوران قدیم و جدید، ذهن و چشم آدم را بازتر می‌کند. یا به قول بوویه، آدم را می‌سازد. در این مطلب از جهانگردان ایرانی و خارجی، و سفرنامه‌هایشان برایتان نوشته‌ایم تا با خواندن آنها، جستجوگری و اشتیاق در درونتان شعله‌ور شود.
شیر و خورشید؛ راه و رسم دنیا
نیکلا بوویه و دوستش، در ۱۳۳۲ شمسی، با یک فیات قدیمی راهی خاورمیانه و ایران می‌شوند. آنها در سفرشان کشورهای ترکیه، پاکستان، و ایران را گشتند و از شهرهای تبریز، قزوین، اصفهان، شیراز، و کرمان گذر کردند. سفرنامه نیکولا و دوستش در بخش‌های ایران در گمرک میرجاوه و کویر بلوچ به پایان می‌رسد. اگر هم سفرنامه دوست دارید و هم می‌خواهید از دید یک جهانگرد خارجی به اوضاع دهه ۱۳۳۰ ایران نگاه کنید، شیر و خورشید انتخابی ایده‌آل است.
سفرنامه‌های قدیمی زنان
از سفرنامه‌هایی که کمتر شناخته شده‌اند و طرفداران و مخاطبان خوبی پیدا کرده‌اند، سفرنامه زنانی هستند که در دوره قاجار به سیر و زیارت می‌رفتند. ۳ جلد از این سفرنامه‌های قدیمی زنان تاکنون منتشر شده:
چادر کردیم رفتیم تماشا؛ عالیه خانم شیرازی
با خواندن این کتاب با عالیه خانم عازم سفر حج و عتبات می‌شوید. بعد از تمام شدن سفر حج و بازگشتن به تهران، عالیه خانم مدتی در دربار ناصرالدین شاه می‌ماند. نه تنها ماجراهای سفر، بلکه خواندن روایت‌هایی که از دربار و اوضاع مملکت در آن زمان از زبان یک غریبه نوشته شده، برایتان جالب خواهد بود.
سه روز به آخر دریا؛ شاهزاده خانم قاجاری
در این کتاب، با شاهزاده قاجاری که همسر عمادالملک است، راهی مکه و عتبات خواهید شد. این شاهزاده خانم که از یک طرف نوه فتحعلی شاه قاجار و از طرف دیگر نوه نادرشاه افشار محسوب می‌شد و از زنان باکمالات دوران خودش بود. جزئیات و ثبت روزمرگی‌ها، دید متفاوتی از آن روزها به شما می‌دهد.
خانم! فردا کوچ است؛ سکینه‌سلطان (وقارالدوله)
سکینه سلطان از همسران ناصرالدین شاه بود که چند سال پس از مرگ شاه، راهی زیارت و مکه می‌شود. علاوه بر نوشتن اتفاقاتی که در سفر می‌افتد، وقارالدوله چند خاطرات از شاه را هم بر روی کاغذ ثبت کرده.
خاطرات تهران و بیروت
کتاب خاطرات تهران و بیروت را می‌توان هم زندگی‌نامه و هم سفرنامه دانست. جان اسکیلز ایوری در نوجوانی به همراه پدر و مادرش به بیروت و تهران آمدند و چند سالی را در این شهرها زندگی کردند. علاقه نویسنده به ایران و فرهنگش، در بسیاری از قسمت‌های کتاب به چشم می‌خورد. علاوه بر توصیفات روان و دقیق از وضعیت آن روزهای بیروت و تهران، عکس‌های قدیمی و خانوادگی هم به جذابیت کتاب اضافه کرده‌اند.
سفرنامه برادران امیدوار
عیسی و عبدالله امیدوار، دو برادری بودند که در سال ۱۳۳۳ شروع به جهانگردی کردند. مسیر سفر برادران امیدوار، از آسیا و شرق شروع شد. و بعد از استرالیا و قطب شمال، به آمریکا و آفریقا رفتند. در موزه برادران امیدوار که در مجموعه کاخ سعدآباد قرار دارد، عکس و اشیایی را از سفر این دو نفر می‌توان دید. برادران امیدوار از اولین جهانگردان ایرانی هستند و خواندن سفرنامه و خاطراتشان، خالی از لطف نخواهد بود.
سفرنامه‌های منصور ضابطیان
برای بسیاری از ما اسم منصور ضابطیان، با برنامه رادیو هفت گره خورده. در سال‌های اخیر، ضابطیان چندین کتاب و سفرنامه را به زبان خودمانی، روان، و همراه با طنزی جذاب و گیرا منتشر کرد. اگر تازه می‌خواهید خواندن سفرنامه را آغاز کنید، این کتاب‌ها گزینه‌های خوبی هستند.
در کتاب‌های “مارک و پلو”، “مارک دو پلو”، و “برگ اضافی” مجموعه‌ای از خاطرات شهرها و کشورهای مختلف که ضابطیان به آنها سفر کرده را می‌توانید بخوانید. در “سه رنگ” به ایتالیا سفر می‌کنید و با غذاهایشان آشنا می‌شوید، با “موآ” به ویتنام سر می‌زنید، “چای نعنا” شما را به مراکش و هوای گرمش می‌برد، و با “سباستین” به کوبایی که برای بسیاری از ما مرموز و ناشناخته‌ست قدم می‌گذارید.
سفرنامه‌های دوران قاجار
افراد زیادی در دوران قاجار به مسافرت و سیاحت رفته‌اند که شهرها و کشورهای اروپایی را هم شامل می‌شود. علاوه بر اینکه با اوضاع و احوال کشورهای مدرن در آن روزها آشنا می‌شوید، دنیا را از دریچه‌ی نگاه ایرانیان آن زمان می‌بینید. مجموعه تماشای شهر، خاطرات ناصرالدین‌شاه، مظفرالدین شاه، و بسیاری دیگر را به تفکیک شهر و در ۵ جلد منتشر کرده:
۱) پاریس از دور نمایان شد
۲) آسمان لندن زیاده می‌بارد
۳) قهوه استانبول نیکو می‌سوزد
۴) بمبئی رقص الوان است
۵) سن‌پترزبورگ موزیکانچی دارد
کلکسیون شن
نویسنده کتاب، ایتالو کالوینو مدتی را در فرانسه سپری کرد و نوشته‌ها و مقالاتی را برای مجله‌های ایتالیایی از پاریس می‌فرستاد. این نوشته‌ها، نظرات کالوینو درباره ادبیات و موزه‌های پاریس بودند. بخش آخر کتاب هم درباره سفرهای نویسنده به کشورهای مکزیک، ایران، و ژاپن است.
سفرنامه‌های مصور
اگر اهل کتاب‌های کمیک باشید، این مجموعه سفرنامه‌های مصور خوراک شماست! گی دولیل، کارتونیست کانادایی، به چند شهر سفر کرده که مقصدهای پرطرفداری برای بسیاری از گردشگران نیستند. ۴ کتاب از این نویسنده به فارسی چاپ شده و سفرهای مصور به کره شمالی، برمه، چین، و فلسطین را می‌توانید تجربه کنید.
بیشتر بخوانید: با این فیلم‌ها سفر کنید
آیا شما هم خواندن خاطرات سفر و سفرنامه‌ها را دوست دارید؟ در قسمت نظرات بلاگ اسنپ‌تریپ، به ما و دیگر خوانندگان از سفرنامه مورد علاقه‌تان بگویید.
دسته:ایرانگردیجهانگردیسفرنامه
نظری ثبت نشده