راهنمای سفر به مرداب هسل

شمال ایران محبوب قلب‌های بسیاری از ماست. و تا فرصتی دست بدهد دلمان می‌خواهد به جاده بزنیم و چند ساعت بعد در کنار دریا یا در دل جنگل‌هایش باشیم، جاهای بکر زیادی دارد. یکی از آنها هم مرداب هَسَل در مازندران است. مردابی که در فصل‌های گرم یک رنگ و در پاییز و زمستان رنگی دیگر است. تا همین یکی دو سال پیش کمتر کسی هسل را می‌شناخت، اما این روزها به لطف گروه‌های طبیعت‌گردی از مهجوریت درآمده و پایش به عکس‌های زیادی باز شده است.

مرداب هسل کجاست؟

چالوس برای ما جاده‌ایست خاطره انگیز که ما را به شمال می‌رساند جاده‌ای پرپیچ و خم با هوای بهشتی. اما چالوس تنها یک جاده نیست و در دلش جاهای دیدنی زیادی قرار گرفته. شما در ۱۰ کیلومتری جنوب غربی چالوس و حوالی مرزن آباد به روستای طلاجو (تلاجو) وارد می‌شوید، روستای نزدیک دیگر اینجا سینوا است.  اگر ماشین مناسب داشته باشید که می‌توانید تا نزدیکی مرداب هَسَل هم بروید، وگرنه از روستا تا کنار مرداب حدود ۴۵ دقیقه پیاده روی باید کرد که البته زیاد سنگین نیست. این مرداب در دل جنگل مشل موزی که به جنگل فین و محمدآباد هم معروف است قرار گرفته، جنگلی که از جنوب به جنگل‌های سوته‌لار و کردشت و از شمال به گاوسرای قدیمی مشعل و از شرق به مشعل لات منتهی می‌شود.

هسل به چه معناست؟

هسل یعنی آبگیر فصلی. از گویش‌های محلی مازندارن که در گذشته طبرستان خوانده میشد، گویش تبری کلارَستاقی است. در این گویش به هر آبگیر فصلی هَسَل می‌گویند. بومی‌ها به این مرداب به خاطر نورانی بودنش مشعل یا مشل هم می‌گویند و اینجا به کنّیچال هم معروف است.

آب و هوا

شرایط جوی این منطقه بسیار متفاوت است به طوری که ممکن است در حوالی مرزن آباد شما با آفتاب روبه رو باشید و یکدفعه هوا ابری بشود و باران غافلگیرتان کند، بنابراین بارانی، لباس و کفش مناسب مثل بوت همراهتان باشد که در گل گیر نکنید.

جذابیت مرداب

مسیری که از روستا به جنگل و کنار مرداب می‌رسد به خودی خود قشنگ و دلنشین است. درخت‌هایی که آسمان را پوشانده، صدای جک و جانورهایی که شنیده می‌شود و سکوتی که کمتر در زندگی ماها پیش می‌آید. اگر خوش شانس باشید، سنجاب و جوجه تیغی یا آهو هم می‌بینید و کمی بالاتر که بروید درختان پرپشت ممرز، خرمالو، راش و آلو هم به چشمتان می‌خورد.

اما از اینها که بگذریم جاذبه اصلی همان مرداب هسل است که آبش در هر فصلی به رنگی درمی‌آید. شما اگر فروردین تا اردیبهشت را برای رفتن به اینجا انتخاب کنید، جلبک‌های روی مرداب که نیم سانتی متری ضخامت دارند، به رنگ صورتی کدر درمی‌آیند. اردیبهشت تا تیر اینجا سبز رنگ است. و پاییز که می‌رسد، مردابی رنگارنگ را می‌بینید که به رنگ سبز، نارنجی، و قرمز درآمده و برگ‌هایی که در حاشیه‌اش ریخته، زیبایی‌اش را جادویی کرده است. قدیم‌ها، زالو و لاکپشت و وزغ در اطراف دریاچه زیاد بود، ولی بعد که جاده نزدیکش را ساختند آنها هم کم کم از این منطقه رخت بربستند.

زمستان و اواخر آذر، آب این مرداب به رنگ قرمز درمی‌آید و بهار که می‌آید همه جا را رنگ سبز دلنشینی می‌پوشاند. انگار نه انگار که اصلا اینجا ایران باشد. همه اینها را افشین، تور لیدری که دور ایران را گشته می گوید.

چون این منطقه در دل جنگل قرار گرفته، دم زیادی دارد. آبش از دل خودش می‌جوشد و اگر از عمقش خواسته باشید باید بگوییم در جنوب غربی، دو و نیم سانتی متر و موقع ظرفیت کامل و نیمه دوم پاییز که باران‌های موسمی زیادی می‌آید، ۴۰/۴ متر است.

بیشتر بخوانید: بهترین رستوران‌های جاده چالوس کدامند؟

بهترین وقت سفر

فصل سفر به اینجا بستگی زیادی به این دارد که شما چه رنگی را بیشتر دوست داشته باشید. ولی بسیاری از آنهایی که تجربه رفتن به مرداب را داشته‌اند می‌گویند بهترین وقت سفر اردیبهشت و خرداد است. یعنی وقت‌هایی‌ست که گل‌های اینجا شکوفه زده‌اند و شرجی هوا اذیت نمی‌کند. خیلی‌ها هم معتقدند هسل را باید در پاییز دید که هر طرفش یک رنگی‌ست.

شب را کجا بمانیم؟

خیلی از آنهایی که به مرداب هسل سفر می‌کنند اهل کمپ کردنند و شب را در جنگل کمپ می‌کنند. برای کمپ کردن هم باید وسایل مورد نیاز مثل چادر، آب، لباس گرم و کیسه خواب و وسایل پخت و پز راه همراه داشت. حیوان درنده و خطرناکی هم در این جنگل‌ها زندگی نمی‌کند مگر شغال که آن هم بی‌خطر است. برای کمپ کردن بهتر است از مرزن آباد خریدهایتان را انجام دهید. چون سوپر روستای طلاجو کوچک است و تنوع چندانی ندارد.

برای شب میتوان روی خانه‌های روستا هم حساب کرد که در دو سه کیلومتری مرداب است یا به چالوس رفت و در یکی از هتل‌های چالوس ماند.

بیشتر بخوانید: بهترین هتل‌های شمال ایران کدامند؟

جاذبه‌های اطراف مرداب هسل

نزدیک‌ترین جای دیدنی به اینجا، آبشار شر شر است. از مرزن آباد تا کلاردشت کمتر از ۳۵ کیلومتر راه است. جایی که جنگل‌های زیبای مازیچال را در خودش جای داده. از شهرهای دیگر نزدیک، نوشهر است که با مرزن آباد ۲۰ کیلومتر فاصله دارد. از جاذبه های گردشگری نوشهر هم میتوان به اینها اشاره کرد: جنگل نیرنگ، مرداب ارواح و سد آبیدر.

دسترسی مرداب هسل

مرداب هسل در ۱۵ کیلومتری مرزن آباد واقع است. ولی راه فرعی‌ای که شما را به مرداب می‌رساند ۵ کیلومتر بعد از مرزن آباد جدا می‌شود. مسیر روستای چنس، تابلوی مشخصی در جاده ندارد. ولی جایی که قرار است وارد فرعی چنس شوید از زیر اتوبان راه دسترسی محلی گذاشته اند. بعد از طی مسیری و عبور از جاده‌ای وارد جنگل می‌شوید تا اینکه در یک دو راهی مسیر رفتن به مرداب جدا می‌شود.