تقریبا هیچ شهری در ایران نیست که مثل شیراز انقدر باغ های دیدنی داشته باشد و یکی از این باغ‌ها، باغ دلگشاست. باغ دلگشا شیراز با درخت‌های بهارنارنج و اولین عمارت کلاه فرنگی. جایی که وقتی از خیابان شلوغ پایت را در آن می‌گذاری هرچقدر هم که باغ شلوغ باشد دلت باز میشود، چون اسمش دلگشاست.
چرا باغ دلگشا را ببینیم؟
اینطور جا افتاده که عطر بهارنارنج‌ها در نارنجستان قوام آدم را مدهوش می‌کند، اما باغ دلگشا چیزی کم از آن ندارد. دلگشا که تعداد بازدیدکنندگانش از دیگر باغ‌ها و جاهای دیدنی شیراز به نسبت کمتر است، ۶ هکتار است و اگر به باغ ارم و جهان‌نما سر زده باشید، متوجه می‌شوید که بی‌شباهت به آن دو نیست. از آنجایی که این باغ در ۵ دقیقه‌ای سعدیه واقع شده، آبی که از چشمه قنات آرامگاه سعدی جاری میشود از اینجا هم می‌گذرد، چشمه قناتی که به گازاران معروف است.
باغ دلگشا شیراز ۷ و نیم هکتار است و بیشتر درختانش را بهارنارنج و پرتقال تشکیل می‌دهند. و آنچه باعث شهرتش شده جز قشنگی خودش، آبنماها و کوشکی‌ست که در وسطش وجود دارد. ضمن اینکه اولین کلاه فرنگی ایران را هم میتوان در این باغ دید. و از آن گذشته بهارها جشنواره گل‌های شمعدانی هم در آن برگزار میشود.
تاریخچه
باغی که اکنون پیش چشممان قرار دارد، میتوانیم در آن با فراغ بال راه برویم، روی نیمکت‌هایش بنشینیم و در عمارت و موزه‌اش راه برویم، همیشه انقدر باشکوه و سرپا نبوده. دلگشا دوره‌های تاریخی زیادی را به خود دیده. عده‌ای معتقدند پیشینه باغ به دوره ساسانی، یعنی پیش از اسلام برمی‌گردد و برخی آن را مربوط به دوره آل اینجو و آل مظفر می‌دانند. عده‌ای هم مثل جیمز موریه، دیپلمات و نویسنده بریتانیایی، سال‌های اولیه حیاتش را به دوره زندیه نسبت می‌دهند.
اما چیزی که از آن میتوان مطمئن بود و شواهد تاریخی نیز اثباتش می‌کند این است که اوج شکوفایی اینجا مربوط به تیمور گورکانی، یعنی اولین پادشاه تیموری است. تیمور گورکانی بعد از انقراض آل مظفر به فارس می‌رود. و دستور ساخت کاخی در باغ دلگشا و در عین حال در سمرقند را می‌دهد. آبادی آن در دوره صفویه و بعد از آن افشاریه به اوج خود می‌رسد. تا اینکه محمد تقی خان شیرازی در سال ۱۱۵۰ علیه نادر شاه افشار طغیان می‌کند. و دلگشا نیز مثل دیگر باغ‌های شیراز از بین می‌رود. و مرگ نادرشاه و هرج و مرج های پس از آن هم باعث میشود ویرانه‌ای از آن به جای بماند.
دوره کریم خان زند دوره آبادانی همه چیز بود. به خصوص در شیراز که کریم خان در آنجا بر مسند قدرت بود بناها و عمارت‌های زیادی ساخته شد. و در همین دوره نیز دوره شکوفایی اینجا دوباره از راه رسید.
باغ تا سال‌ها آباد و سرزنده و برپا بود. در دوره قاجار حاج ابراهیم اعتماد الدوله شیرازی آن را از نو احیا کرد. اما این سرزندگی طولی نکشید و پس از مرگش دوباره از آن جز خرابه‌ای باقی نماند. سال‌ها بعد و در سال ۱۳۳۶ نواب رضا قلی میرزا باغ را خرید و بار دیگر مرمتش کرد. عمارت کلاه فرنگی وسطش را هم او بنا کرد. شاید هیچ باغی به اندازه اینجا اینهمه ویرانی و آبادانی را به خود ندیده باشد.
در سال ۱۳۶۷ حاجی میرزا علی اکبر قوام الملک عمارت باغ را مرمت کرد. ایوان و ستون‌های فعلی را هم به آن افزود. و پسرش نیز میرزا فتحعلی خان، حمامی را در ضلع شرقی ساخت. تا همین ۵۰ سال پیش هم دلگشا در دست دختر قوام الملک بود تا اینکه شهرداری تملکش را در اختیار گرفت.
بیشتر بخوانید: راهنمای سفر به قلات شیراز
دیدنی‌ترین قسمت‌های باغ
دور تا دور باغ دلگشا نرده است اما درختان بلند و درختچه‌هایی که تا روی نرده‌ها آمده به کلی آنها را پوشانده. در سرتاسر باغ که به کوشک اصلی می‌رسد آبنماها و جوی آبی وجود دارد. محور اصلی با یک محور فرعی عمود بر آن به چهار قسمت مستطیل شکل تقسیم میشود. و کوشک یا کلاه فرنگی در مرکز این تقاطع ساخته شده و همه اینها را باغ را تماشایی می‌کند.
باغ دلگشا فقط بهار نارنج ندارد. درخت‌های سرو و کاج و نخل در شمال آن، باغ طاووس را تشکیل می‌دهند و از دیدنی‌ترین قسمت‌های آن، کوشک است که از دوره زندیه به جای مانده. این عمارت در بخش جنوبی سه طبقه و بخش شمالی دو طبقه دارد. بنایی که به شیوه معماری کاخ‌های ساسانی بیشاپور، از یک تالار و چهار شاه نشین تشکیل شده. داخل کوشک با دیوارهای آینه کاری نقاشی‌های رنگ روغن و سقف‌هایی چوبی و گچ بری‌های گل و بته آراسته شده. و دور تا دور آن هم اشعاری از شوریده شیرازی، شاعر قرن سیزدهم که در آرامگاه سعدی به خاک سپرده شده به خط نستعلیق بر روی گچ نوشته شده.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل سفر به شیراز
موزه باغ دلگشا
این روزها عمارت باغ دلگشا شیراز تبدیل به موزه شده. و وسایلی مثل سکه‌های مختلف، قرآنِی نوشته شده روی پوست آهو از دوره سلجوقیان، تمبر، کبریت و نقشه‌های ایران قبل از دوره هخامنشیان تا قاجار و ۵۰ رادیوی قدیمی از جمله رادیوی نفتی در آن به چشم می‌خورد.
ساعت بازدید از باغ دلگشا
شما همه روزهای هفته از ساعت ۸ صبح تا ۱۱ شب می‌توانید به دیدن این جاذبه بروید. و برای دیدن موزه اش باید از ساعت ۹ صبح تا ۹ شب به آن مراجعه کنید. بلیط بازدید از باغ ۱۵۰۰ تومان برای ایرانی‌ها و ۱۳۵۰۰ تومان برای گردشگران خارجی‌ست. بلیط بازدید از موزه هم ۱۵۰۰ تومان است.
باغ دلگشا با آرامگاه سعدی ۵ دقیقه بیشتر فاصله ندارد. اما از آنجایی که این محدوده بسیار شلوغ است بهتر است از بردن ماشین خودداری کنید. پیاده گشتی در آن خیابان‌های دل‌انگیز بزنید و حسابی حظ کنید.
بیشتر بخوانید: هتل های ارزان قیمت در شیراز
دسته:جاذبه
نظری ثبت نشده