درباره بازار مظفریه تبریز چه می دانید؟

اگر گذرتان به تبریز افتاده باشد، حتما به بازار قدیم آن سر زده‌اید. میان آن همه دالان و راسته، بازار مظفریه تبریز از بقیه معروف‌تر است. این تیمچه را به فرش‌هایش می‌شناسند، اما اگر خریدار هم نباشید، تماشای فرش‌ها هم می‌تواند کافی باشد.

بازار مظفریه کجاست؟

یک بخش مهم و جذاب بازار بزرگ تبریز و حتی بازار شهرهای دیگر، تیمچه مظفریه است که در آن فرش خرید و فروش می‌شود. جالب‌ترین ویژگی بازار مظفریه این است که هیچ فرش ماشینی در آن پیدا نمی‌کنید. توافق نانوشته‌ای وجود دارد که فقط محصولات دست‌بافت به این بازار راه پیدا کند.

اگر بخواهید بروید بازار تبریز بهتر است ساعت ده یازده صبح دست به کار شوید که بازاری‌ها کرکره‌ها را بالا داده‌اند و همه مغازه‌ها باز است. همانطور که دارید در پیچ و خم‌های بازار می‌چرخید صدای خوردن دفه به دار قالی هم به گوشتان می‌خورد و برخی هم فرش‌ها را روی زمین و وسط بازار پهن کرده‌اند و مشغول رفوی آن هستند؛ از زیبایی‌های اینجا.

منظره‌ آجرهایی که روی هم چیده شده، سقف‌های بلند، حجره‌هایی که شباهتی به بازارهای امروزی ندارند، همگی حالتان را خوب می کند. بیشتر فرش‌هایی که در روستاهای آذربایجان شرقی و شهرهای اطراف تبریز بافته می‌شوند، برای فروش به تیمچه می‌آیند، فرش‌هایی که بیشترشان ابریشم خالص‌اند.

تبریز را باید پایتخت تابلوفرش ایران دانست. تنوع تابلو فرش‌ها در اینجا خیلی زیاد است، به طوریکه حتی فرش‌بافان طرح چارلی چاپلین و لورل هاردی را هم روی تابلو فرش زده‌اند. در ورودی بازار می‌توانید چند دقیقه بنشینید و چای تازه دم بنوشید. این‌جا به قیزبستنی بازار و تلیسچی بازار راه دارد.

چرا باید بازار مظفریه تبریز را دید؟

تیمچه مظفریه، در دوره‌ قاجار ساخته شده. ولیعهد آن دوره مظفرالدین میرزا بود. قدیم‌ها رسم بود اگر ولیعهد از چیزی خوشش می‌آمد، آن‌را به او پیشکش می‌کردند. حالا بشنوید از حاج شیخ جعفر قزوینی که این تیمچه را بنا کرده بود. وقتی مظفرالدین میرزا به آن‌جا سر زد و حسابی بنا را پسندید، حاج قزوینی نام تیمچه را مظفریه گذاشت. به این ترتیب هم ساختمان را برای خودش نگه داشت و هم ولیعهد را راضی کرد.

از قدیم این‌گونه بوده که مراسم عزاداری امام حسین (ع) در بازار برگزار می‌شده. تیمچه از هشتم تا دوازدهم تعطیل است. اگر حجره‌، بازی هم پیدا کنید، احتمالا در آن نذری می‌پزند. کسی چیزی خرید و فروش نمی‌کند و پرچم‌های سیاه همه جای بازار دیده می‌شوند. همه دسته‌های عزاداری به این تیمچه هم سر می‌زنند و در مراسم آن شرکت می‌کنند.

این تیمچه دو طبقه است و هر طبقه‌اش ۲۶ حجره دارد. بیشتر حجره‌های طبقه همکف فرش می‌فروشند و کار رفوگری و طراحی را به حجره‌های طبقه‌ بالا سپرده‌اند. خیلی‌ها برای فرش دست‌بافت ارزش زیادی قائلند و حق هم دارند، فرش دستباف زمین تا آسمان با فرش ماشینی فرق می‌کند و حال و هوای خانه را عوض می‌کند و وقتی بهش نگاه می‌کنی حالت خوب می‌شود.

قیمت فرش به نوع الیاف آن بستگی دارد و هرچه ابریشم‌‍اش بیشتر باشد، ارزشش هم بالاتر است. الیاف قالی تبریز با مواد گیاهی رنگرزی می‌شود و کیفیتش هم ثابت شده است.

قیمت فرش و تابلو فرش به اندازه‌ و به رج‌شمارش بستگی دارد که بازاری‌ها به آن ریزقالی می‌گویند. هر چه ریزقالی بیشتر باشد، قیمت بالاتر می‌رود. تعداد معمول ریزقالی ۵۰ تا ۶۰ است. یعنی در هر هفت سانتی‌متر، ۵۰ تا ۶۰ گره بافته شده.

جاذبه‌های نزدیک

اگر تا بازار تبریز رفته‌اید، حیف است به بقیه‌ تیمچه‌ها و راسته‌ها سر نزنید. خرید هم که نداشته باشید، راه رفتن در بازار، نگاه کردن به طراحی قشنگ سقف‌ها، درهای قدیمی حجره‌ها در کنار مغازه‌های رنگارنگ، لطف خودش را دارد. شاید وسوسه شدید کمی ادویه و چند متر پارچه هم بخرید، کسی چه می‌داند.

سمت راست مظفریه، مسجد جامع قرار گرفته که اگر تو بروید، از معماری و حال و هوایش لذت خواهید برد.

اگر قدم‌زنان راه بیفتید از بازار تا موزه مشروطه حدود۸ دقیقه راه است. این موزه در راسته کوچه یا خیابان مطهری و روبروی مسجد جامع قرار گرفته. یادتان نرود که دوشنبه‌ها موزه تعطیل است. موزه مشروطه در بنای تاریخی خیلی قشنگی قرار گرفته که دیدنش واقعا حس خوبی دارد. قیمت بازدید از موزه ۳ هزار تومان در سال ۱۳۹۷ است. تا موزه شهریار هم حدود ۱۰ دقیقه با ماشین راه است.

مسیر دسترسی

بازار در مرکز شهر و خیابان جمهوری قرار دارد و دسترسی به آن خیلی راحت است. با تاکسی یا اتوبوس می‌توانید تا نزدیکی بازار بروید. بی‌آرتی سریع‌ترین راه است. همچنین اتوبوس‌هایی که از ایستگاه ائل گولی به میدان شهدا می‌روند، نزدیک بازار ایستگاه دارند.

ماشین شخصی را توصیه نمی‌کنیم، ولی اگر ماشین خودتان را ترجیح می‌دهید، به پارکینگ‌های آن حوالی بروید، مثل پارکینگی که زیر پاساژ شمس تبریزی قرار گرفته. از پارکینگ که بیرون بیایید، از پل عابر رد می‌شوید و با حدود ۶ دقیقه پیاده‌روی در خیابان جمهوری به بازار می‌رسید. اگر بخواهید با تاکسی برگردید، تاکسی‌های خطی آبرسان در راسته کوچه و کنار بانک ملی منتظر مسافر هستند. به سمت میدان ساعت هم تاکسی در رفت‌وآمد است.

بیشتر بخوانید: راهنمای سفر به تبریز؛ گشتی در شهر شهریار و مشروطه